Veiran, bálfarir og mengun
Duftker - þau eru til af ýmsu tagi - þetta er umhverfisvænt úr pappaKirkjan.is las það í blaðútgáfu The Daily Telegraph að verið sé að rannsaka aukna kvikasilfursmengun í andrúmslofti í Bretlandi vegna þess að fjöldi látinna hafi aldrei verið jafn mikill frá því á dögum síðari heimsstyrjaldarinnar.
Hvernig tengist kvikasilfursmengun því?
Jú, ástæðan er sú að yfir 80% Breta kjósa bálför eða um 470.000 manns á ári hverju. Hins vegar létust á síðasta ári 604.000 manns á Englandi og í Wales. Kórónuveiran er ástæða þessarar miklu hækkunar á fjölda látinna.
Svo sem kunnugt er hefur kórónuveiran herjað illilega á Breta og þeir gripið til ýmissa aðgerða gegn útbreiðslu hennar, eins og útgöngubanns og lokunar skóla. Í gær var tilkynnt að 100.000 manns hefðu látist vegna veirunnar skæðu.
Kórónuveirufaraldurinn hefur því umhverfisáhrif í þessu efni vegna þess að við líkbrennslu losnar kvikasilfur úr tannfyllingum hinna látnu út í andrúmsloftið. Á hverju ári fara samkvæmt mælingum Breta 590 kg af kvikasilfri út í andrúmsloftið vegna bálfara. Nú leikur sem sé sterkur grunur á því að kvikasilfursmengun sé meiri en alla jafna vegna fjölgunar andláta. Stjórnvöld hafa þegar skipað rannsóknarteymi til að varpa frekara ljósi á málið.
Kvikasilfursmengun er hættuleg þunguðum konum, nýrnasjúklingum og þeim er glíma við MS-sjúkdóminn.
Hátt hlutfall bálfara í Bretlandi vekur athygli og leiðir hugann að því hvert sé hlutfallið hér á landi.
Kirkjan.is sló á þráðinn til sr. Þórsteins Ragnarssonar, forstjóra Kirkjugarðanna, og spurði hann út í stöðu mála hér á landi hvað þetta snertir.
„Á síðasta ári voru 976 líkbrennslur á Íslandi en samkvæmt bráðabirgðatölum létust 2.359 á landinu“, segir sr. Þórsteinn. „Það eru 41.37% sem kjósa bálför.“ Hann segir að hlutfall þeirra er kjósa bálför hafi aukist mjög hratt frá aldamótum en þá kusu 11.63% þann kost.
Líkbrennsluofnarnir í Fossvogi eru frá því á fimmta áratugnum og hefur þeim verið komið í það horf sem stenst allar kröfur um hollustuhætti og mengunarvarnir.
Sr. Þórsteinn segir að í skýrslu frá Nýsköpunarmiðstöð Íslands frá 2012 um hugsanlega mengun frá bálstofunni hafi niðurlagsorðin verið jákvæð og þessi:
Bálfararfélag Íslands var stofnað árið 1934. Í stjórn þess voru kosnir dr. Gunnlaugur Claessen læknir, Benedikt Gröndal verkfræðingur, Ágúst Jósefsson heilbrigðisfulltrúi, Björn Ólafsson stórkaupmaður og Gunnar Einarsson prentsmiðjustjór. Fyrsta bálförin á Íslandi fór fram 31. júlí árið 1948 en það var bálför dr. Gunnlaugs Claessen, stjórnarmanns í Bálfararfélaginu.
The Daily Telegraph / hsh
