Prédikun flutt í
Hallgrímskirkju 1. sd. í aðventu 28. desember 2021. Jes. 62:10-12;
Róm 13:11-14 Mt. 21:1-11.
Við skulum biðja:
Kom þú með dag á dimma jörð,
þín væntir öll þín veika
hjörð.
Lækna þrautir
og þerra tár,
græð þú, Kristur, öll dauðans
djúpu sár. Amen
Náð sé með yður og friður,
frá Guði föður vorum og Drottni Jesú Kristi. Amen.
Það lá eftirvænting í
loftinu þegar við stigum út úr flugvélinni á flugvellinum í Lilongwe
í Malawi febrúardag einn árið 2013. Ástæðan var ekki sú að nokkrir
Íslendingar stigu þar færi á Afríska jörð heldur að forseti landsins var á sama
tíma að koma úr ferðalagi. Á
flugvellinum biðu nokkrar gláfægðar Limosínur eftir
forsetanum sem keyrðu svo í röð eftir veginum inn í borgina.
Hin gljáfægðu svörtu farartæki voru í hróplegru ósamræmi
við annað sem við blasti á veginum, gangandi fólk, jafnvel skólaust með byrðar
á höfði.
Nokkrum dögum síðar vorum
við stödd á sléttunum sunnar í landinu. Birtust þá
ekki Limosínurnar aftur því forsetinn var á leið í opinbera
heimsókn. Munurinn á birtingarmynd þeirra og aðstæðum fólksins sem við
heimsóttum var meiri en á leiðinni til höfuðborgarinnar. Allsnægtir þess
fólks fólust einna helst í fjölda barna og brunnum sem Hjálparstarf kirkjunnar
hafði aðstoðað þau við að koma upp. Samt kunnu þau að fagna og
gleðjast. Konurnar tóku á móti okkur dansandi og syngjandi á meðan
karlarnir sátu hjá með börnin skoppandi í kringum sig. Þau fögnuðu með söng og
dansi.
Í guðspjalli dagsins heyrðum
við að fólkið sem fagnaði komu Jesú þegar hann reið á ösnufola inn í
Jerúsalem breiddu klæði sín á veginn en aðrir hjuggu greinar af trjánum
og lögðu á veginn.
Það er gleði í frásögninni
af innreið Jesú í Jesúsalem þó undirtónninn sé allt annar. Koma
Jesú til Jerúsalem hefur verið kölluð sigur Krists. Sá sigur er
sannarlega ekki sigur stríðsherra heldur sigur auðmýktar og hógværðar. Sá
sem reið á asnanum og var svo ákaft fagnað vissi að stund hans nálgaðist.
Hann vissi sem var að lýðurinn sem svo ákaft fagnaði hrópaði “krossfestu hann”
nokkrum dögum síðar þegar Pílatus spurði þá hvað hann ætti að gera við þann sem þau kölluðu konung Gyðinga?“
Já, lýðurinn
fagnaði í Jerúsalem þennan dag með Hósanna söng og breiddi klæði sín á veginn,
tákn þess að þau litu á hann sem konung, leiðtoga sinn.
Með leiðtoga
þeirra og leiðtoga okkar í kirkju hans göngum við nú inn til aðventunnar,
jólaföstunnar og undirbúum okkur fyrir komu jólanna, fæðingarhátíðar hans,
frelsara okkar.
Það gerum við
meðal annars með því að minnast þeirra sem minna hafa, sýnum náunga okkar
kærleika í verki, bæði þann sem er nær og þann sem er fjær.
Í dag hefst
árleg jólasöfnun Hjálpastarfs kirkjunnar. Hjálparstarfið hefur sent út
ákall til okkar með orðunum “Hjálpumst að!” og safnað verður fyrir verkefnum
jafnt innanlands sem utan.
Í frétt frá Hjálparstarfinu
segir að áhersluverkefnið hér innanlands núna sé aðstoð við fólk sem býr við
kröpp kjör svo það geti gert sér dagamun yfir jólahátíðirnar. Söfnun
Hjálparstarfsins á aðventunni hefur farið fram um árabil og fyrir jólin í fyrra
aðstoðaði Hjálparstarf kirkjunnar og samstarfsaðilar vítt um landið samtals
1707 fjölskyldur svo þörfin fyrir að við hjálpumst að er
mikil. Hjálparstarf kirkjunnar hefur um árabil veitt fólki
inneignarkort fyrir matvöru, úthlutað sparifatnaði og jóla- og skógjöfum fyrir
börn.
Hjálparstarfið birti í gær á
öllum helstu vefmiðlum fréttir af jólaaðstoðinni sem og valdeflingarverkefninu
„Taupokar með tilgang,“, sem er starf með konum sem hafa lítil tengslanet hér á
landi. Einnig er sagt frá starfinu í Skjólinu sem er opið hús fyrir konur
á vegum Hjálparstarfs kirkjunnar. Skjólið er fyrir konur sem glíma við
heimilisleysi, búa við óöruggar aðstæður eða eru nýkomnar í búsetuúrræði eftir
heimilisleysi. Skjólinu er ætlað að vera öruggur samastaður sem konurnar geta
sótt að deginum til áður en þær fara til dæmis í Konukot yfir nóttina. Í
fréttablaði Hjálparstarfsins eru einnig fréttir af ástandinu í Eþíópíu og frá
árangri af verkefnum í Úganda.
Verkefni Hjálparstarfsins
eru fjölmörg en öll miða þau að því að sýna kærleika Guðs í verki með því að
hjálpa þeim sem hjálpar eru þurfi.
Hjálparstarfið veitir fólki
sem býr við fátækt á Íslandi efnislegan stuðning og félagslega ráðgjöf allt
árið um kring.
Hjálparstarfið leggur nú
sérstaka áherslu á að aðstoða barnafjölskyldur.
Hjálparstarfið veitir
mannúðaraðstoð á vettvangi náttúruhamfara og stríðsátaka í samvinnu við
systurstofnanir í Alþjóðlegu hjálparstarfi kirkna, sem nefnast ACT Alliance.
Í þróunarsamvinnu í Úganda
og í Eþíópíu starfar Hjálparstarfið með fólki sem býr við ömurlegar aðstæður í
sárri fátækt vegna sjúkdóma, vatnsskorts og öfga í veðurfari og vegna þess að
fátæktin viðheldur sjálfri sér.
Aðferðin í starfinu er alls
staðar sú sama segir starfsfólk Hjálparstarfsins: Við mætum fólki af
virðingu og aðstoðin tekur mið af þörf hvers og eins. Við hjálpum fólki þannig
að það geti hjálpað sér sjálft.
Og nú erum við beðin um að
hjálpast að við að hjálpa fólki að komast á þann stað að geta hjálpað sér
sjálft.
Margir hafa notið aðstoðar
Hjálparstarfsins í gegnum tíðina og eru frásagnir fólks sem hefur notið
aðstoðar og náð að komast á betri stað til marks um það. Það eru
frásagnir foreldra sem hafa fengið aðstoð svo börnin þeirra hafi getað notið
menntunar. Framkvæmdastjóri Hjálparstarfsins segir í áðurnefndu fréttablaðinu
Margt smátt: “Við erum svo lánsöm að hafa fengið skilaboð frá fólki sem áður
þáði aðstoð en nýtur þess nú að gefa til baka.” Kona ein segir: „Ég er
svo þakklát fyrir aðstoðina sem ég fékk frá Hjálparstarfi kirkjunnar þegar
aðstæður sem við mæðginin bjuggum við voru slæmar. Við fengum efnislegan
stuðning og sonur minn gat haldið áfram í námi. Í dag starfar hann sem
viðskiptafræðingur og við getum gefið til baka.“”
Þannig birtist þakklætið í
því að gefa til baka. Þau vita manna best sem glíma við fjárhagsvanda hvernig
er að vera í þeirri stöðu og hve gott er að geta leitað til Hjálparstarfsins.
Þetta er í anda þess
leiðtoga sem reið inn í Jerúsalem forðum og mætti fólkinu sem komið var til að
halda páska. Við undirbúum nú fæðingarhátíð hans og skulum minnast þess
að annað orð yfir aðventu er jólafasta. Það orð minnir á nauðsyn
aðhalds. Aðhald og fasta hefur það hlutverk að minna okkur á að gæðin eru
ekki sjálfsögð. Í aðhaldi og föstu er fólgin auðmýkt.
Og auðmýktin leiðir til þakklætis. Hún kennir okkur að við
erum þiggjendur og að við höfum þegið lífið og lífsgæðin að
gjöf. Boðskapur aðventu og jólaföstu felur í sér mikla gjöf, sem við
getum aðeins tekið við í auðmýkt.
Guð sjálfur mætir okkur með
gjöfina himnesku, sem gerir stóru gjafirnar smáar og litlu gjafirnar
stórar, nægtaborðin lítils virði og brauð fátæklingsins að
hátíðarmat. Í návist Jesú umbreytast verðmæti lífsins.
Fyrsti sunnudagur í aðventu
er mikill hátíðisdagur í mörgum kirkjudeildum og löndum. Margir
siðir fylgja þessum degi í nágrannalöndum okkur, t.d. Þýskalandi. Einn er
sá siður að búa til kerti og fer kertagerðin þannig fram að viðstaddir ganga í
kringum pott með heitu vaxi og dýfa kveiknum í vaxið í hverjum hring
og syngja um leið þar til gerðan texta. Sá siður hefur fest sig í sessi
hér á landi að kveikja á kerti aðvenukransins um leið og sungið
er.
Við kveikjum einu kerti á.
Hans koma nálgast fer.
Við kveikjum tveimur kertum
á
og komu bíðum hans.
Við kveikjum þremur kertum
á,
því konungs beðið er.
Við kveikjum fjórum kertum
á.
Brátt kemur gesturinn,
Fólkið sem fagnaði Jesú
þegar hann reið inn í Jerúsalem veifaði greinum sem voru sigurtákn. Með
því gáfu þau til kynna að hann væri sá Messías, konungurinn sem koma skyldi í
heiminn samkvæmt spádómum. Jesús kom ekki ríðandi
á stríðsfáki í kjölfar hernaðrsigurs heldur vegna þess að
hann kemur sem boðberi friðar, ríðandi á ösnufola. Hann birtist í
hógværð og með auðmýkt. Það var mikill munur á komu þeirra tveggja
forseta Malawí og konunginum eina og sanna þegar þeir birtust fólkinu
sínu. Annar birtist eins og frá annarri veröld en flestir landar hans á
meðan Jesús stóð auðmjúkur frammi fyrir örlögum sínum vitandi að fólkið sem
fagnaði svo ákaft myndi dæma hann til dauða. Lýðurinn réð örlögum hans
hér í heimi en þar með er ekki öll sagan sögð eins og við vitum sem reynt höfum
mátt trúarinnar á hann. Hann sigraði dauðann og lifir á meðal okkar “og
allar þjóðir þurfa að sjá, að það er frelsarinn.”
Megi aðventan, jólafastan
verða okkur hjálp til að beina huga okkar inn á við og sjá hin eiginlegu
verðmæti lífsins, meðtaka þau í auðmýkt og þakklæti, svo líf okkar allt verði
okkur sjálfum og samfélagi okkar til hjálpar og Guði til dýrðar, í Jesú
nafni. Amen.
Takið postullegri kveðju:
Náðin Drottins vors Jesú
Krists, kærleiki Guðs og samfélag heilags anda sé með yður öllum. Amen.
